Co powoduje starzenie się organizmu oraz powstawanie chorób?
Co to jest wolny rodnik?
Podczas oddychania tlen w naszym organizmie rozdziela się na pojedyncze atomy z niesparowanymi elektronami. Jako, że elektrony lubią „żyć” w parze, te pozbawione równowagi atomy, zwane wolnymi rodnikami tlenowymi, przeczesują cały organizm w poszukiwaniu atomów posiadających parę elektronów. Kiedy znajdują taki atom, zabierają im potrzebny elektron jednocześnie destabilizując „ograbiony” atom, który staje się wolnym rodnikiem. Wolny rodnik tlenowy zadawala się elektronami z różnych substancji nie gardząc elektronami atomów białek, tłuszczów i kwasów nukleinowych. Proces ten rozpoczyna „efekt domina” prowadzący do uszkodzeń komórek, białek i DNA czyli niszczenia naszego organizmu. W rezultacie może to prowadzić do nowotworów, miażdżycy i wielu innych chorób.
UWAGA! Wolne rodniki stają się niebezpieczne tylko kiedy jest ich zbyt dużo. Zrównoważona ilość wolnych rodników w organizmie jest bardzo przydatna do neutralizowania na przykład wirusów.
Co to jest stres oksydacyjny?
Stres oksydacyjny występuje wtedy, gdy liczba wolnych rodników przewyższa liczbę przeciwutleniaczy i dochodzi do uszkodzeń komórkowych. Stres oksydacyjny jest związany z uszkodzeniem białek (zwłaszcza kolagenu), lipidów błon komórkowych, kwasów nukleinowych i naczyń krwionośnych. Stres oksydacyjny to początek wielu poważnych chorób oraz starzenia się organizmu.
Co to jest przeciwutleniacz?
Istnieją w organizmie cząsteczki, których zadaniem jest obdarowywanie niestabilnych atomów brakującymi elektronami, nie biorąc nic w zamian i nic nie tracąc. Stoją na straży zrównoważonej ilości wolnych rodników i nazywane są przeciwutleniaczami lub antyoksydantami. Brak równowagi pomiędzy przeciwutleniaczami i wolnymi rodnikami stanowi podstawę powstawania stresu oksydacyjnego.
Co przyczynia się do powstania stresu oksydacyjnego w organizmie?
Zauważa się zwiększone procesy utleniania i powstawanie wolnych rodników tlenowych w momencie:
1) Stosowania nieodpowiedniego sposobu żywienia tj. spożywanie żywności:zanieczyszczonej np. metalami ciężkimi, pestycydami lub chemikaliami, nienadającej się do spożycia tzn. zepsutej, spleśniałej lub przypalonej (powstawanie wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych), wysokoprzetworzonej i obfitującej w tłuszcze trans, sól oraz cukry proste
2) Występowania otyłości (powstawanie rozległych stanów zapalnych)
3) Uprawiania sportów ekstremalnych, regularnego, intensywnego oraz długotrwałego wysiłku fizycznego (o charakterze beztlenowym)
4) Kontaktu z zanieczyszczeniami pochodzącymi ze środowiska zewnętrznego (np. z powietrza – spaliny, smog, kontakt z metalami ciężkimi: tlenki azotu, kadm, rtęć, ołów)
5) Stosowania używek: palenie papierosów i wyrobów tytoniowych, nadmierne spożycie alkoholu, czy zażywanie niektórych leków
6) Utrzymującego się, długotrwałego i przewlekłego stresu (zaburzenia gospodarki hormonalnej)
7) Niewielkiej ilość snu lub sen niskiej jakości (wybudzanie w nocy)
8) Nadmiernej ekspozycji na promieniowanie słoneczne (intensywne opalanie się na słońcu)
9) Występowania chorób przewlekłych lub przebytych infekcji
