You are currently viewing Wszystko, co warto wiedzieć o witaminie D3 i K2.

Wszystko, co warto wiedzieć o witaminie D3 i K2.

W niniejszym artykule wyjaśnimy jakie są wyjątkowe korzyści zdrowotne suplementacji witaminami D3 i K2, które działają jak potężny zespół – dla tych, którzy chcą inwestować w mocne kości, zdrowe mięśnie, wsparcie immunologiczne i optymalne zdrowie układu sercowo-naczyniowego.

Witamina D posiada cechy hormonów

Witamina D odnosi się do grupy związków „sekosteroidowych” o budowie chemicznej prawie identycznej z cholesterolem. Pod wpływem promieni UVB komórki skóry wytwarzają witaminę D, którą wątroba przekształca w dwie ważne odżywczo formy: witaminę D2 (ergokalcyferol) i witaminę D3 (cholekalcyferol), które następnie są przekształcane przez nerki w aktywną formę zwaną kalcytriolem [1].

Poziom witaminy D jest dokładnie monitorowany przez organizm, poprzez złożoną sieć mechanizmów sprzężenia zwrotnego, które wymagają wielu receptorów i enzymów, co wskazuje, że witamina D jest regulowana bardziej jako hormon, niż składnik odżywczy. Ponieważ większość komórek i tkanek ma receptory witaminy D, to potencjalnie wpływa ona na funkcjonowanie większości tkanek w organizmie [2].

Witamina K działa w synergii z witaminą D

Witamina D tworzy silny zespół z witaminą K, która odgrywa wspomagającą role w wielu zadaniach wykonywanych przez witaminę D. Witamina K nie jest pojedynczym związkiem, ale grupą związków rozpuszczalnych w tłuszczach. Filochinony to grupa związków, które należą do kategorii witamin K1, a menachinony są wspólnie określane jako witamina K2.

Witamina K2 składa się z szeregu związków znanych jako MK-4 aż do MK-13 i to właśnie ta grupa witamin K2 jest uważana za najbardziej biologicznie aktywną ze wszystkich form witaminy K [3]. Najbardziej przebadanymi menachinonami są MK-4, MK-7 i MK-9.

Te dwie witaminy wnoszą istotny wkład do szerokiego zakresu procesów komórkowych i wielu różnych funkcji w organizmie, a badania sugerują, że ważne jest, aby zrównoważyć suplementację witaminy D i witaminy K, aby pomóc organizmowi w optymalizacji zdrowia.

witamina-d3-vitallabs-neutrient

Witamina D3 i wsparcie odpornościowe

Badania pokazują, że witamina D3 odgrywa ważną rolę we wspomaganiu normalnego funkcjonowania układu odpornościowego. Wspiera wrodzoną odporność (pierwsza linia obrony organizmu), pomaga hamować rozwój autoimmunizacji (komórki odpornościowe atakują tkanki organizmu), a także pomaga regulować działanie i całkowitą liczbę specyficznych komórek odpornościowych, takich jak komórki pomocnicze T i T-reg komórki. Witamina D może pomóc zmniejszyć ryzyko infekcji dróg oddechowych poprzez mechanizmy biologiczne, które mogą obniżać tempo replikacji wirusa i zmniejszać stężenie substancji zapalnych [4].

Wsparcie zdrowia kości

Zdrowe kości składają się z wapnia, jednak zanim wapń zostanie włączony do macierzy kostnej, ta ważna struktura musi zostać zbudowana. Zarówno witamina D3, jak i K2 są częścią tego procesu budowy, który wymaga również wsparcia kilku innych kluczowych składników odżywczych, takich jak kolagen i witamina C.

Badania pokazują, że zarówno witamina D3, jak i witamina K2 bierze udział w utrzymywaniu zdrowych kości. Witamina D ma bezpośredni wpływ na zdrowie kości, ponieważ przyczynia się do prawidłowego wchłaniania jelitowego i wykorzystania wapnia i fosforu oraz pomaga regulować prawidłowy poziom wapnia we krwi. Witamina K odgrywa swoją rolę poprzez aktywację wyspecjalizowanych białek (osteokalcyny, białka macierzy Gla (MGP) i białka S) wytwarzanych przez osteoblasty (komórki tworzące kości). Te aktywne białka budujące kości biorą udział w transporcie wapnia do macierzy kostnej i pomagają kontrolować wiązanie wapnia w kościach (i innych tkankach organizmu), co zwiększa gęstość mineralną kości [5].

Przeprowadzono wiele badań dotyczących spożycia witaminy K, stanu i zdrowia kości oraz osteoporozy, a ostatnie badania potwierdzają, że witamina K przyczynia się do utrzymania zdrowych kości [6]. Jest prawdopodobne, że niedobór witaminy K może upośledzać aktywność białek transportowych wytwarzanych przez komórki osteoblastów, które przenoszą wapń do kości. Może to skutkować zwiększonym ryzykiem złamań kości i osteoporozy, zwłaszcza u kobiet po menopauzie, u których stwierdzono większą częstotliwość występowania osteoporozy. Kilka badań dotyczących suplementacji witaminy K2 oraz występowania osteoporozy przyniosło korzystne wyniki [7].

 

witamina-d3-vitallabs-polska

Równoważenie witaminy D i K

Witamina D i witamina K odgrywają ważną rolę w utrzymaniu zdrowia kości. Utrzymanie odpowiedniego poziomu obu tych kluczowych składników odżywczych jest niezbędne w zapobieganiu osteoporozie i utrzymaniu zdrowych kości i zębów. 
Podczas gdy witamina D wspomaga jelitowe wchłanianie wapnia i pomaga regulować ilość wapnia we krwi. Witamina K pomaga kierować wapń z krwiobiegu do odpowiednich tkanek organizmu – kości i zębów. 
Ostatnią rzeczą, której potrzebujesz, jest odkładanie się wapnia w ścianach tętnic, chrząstkach lub narządach. Gdzie może powodować to zwapnienie, podobnie jak w przypadku powstawania osadu pozostającego w czajniku.

A co ze zdrowymi zębami?

Często słyszy się zdanie, że wapń jest dobry dla kości i zębów. Czy dotyczy to również witaminy D3 i K2? Potencjalnie tak! 
To te same mechanizmy, które regulują i przekierowują wapń do kości, dbają również o zęby. Jednym z głównych białek regulujących zęby jest osteokalcyna. To jest to samo białko, które jest niezbędne dla metabolizmu kości i jest aktywowane przez witaminę K2. Badania na zwierzętach wykazały, że osteokalcyna bierze udział w tworzeniu zębiny i szkliwa [8].

Zdrowie układu sercowo-naczyniowego

Działanie witaminy D jest wywoływane przez receptory witaminy D. Znajdujące się na błonach komórkowych całego organizmu, w tym w komórkach mięśni gładkich naczyń i mięśnia sercowego. Istnieją wyraźne dowody potwierdzające istotną rolę witaminy D w funkcjonowaniu mięśnia sercowego [9]. Badania naukowe sugerują, że witamina D3 bezpośrednio wpływa na komórki serca i mięśni naczyniowych poprzez kilka potencjalnych mechanizmów [10].

Długoterminowe badania dotyczące poziomu witaminy D i chorób układu krążenia wykazały, że osoby z niższym poziomem witaminy D miały o 64% większe ryzyko zawału serca i 81% większe ryzyko śmiertelnych zdarzeń związanych z chorobą wieńcową serca [9]. Wyniki innych badań sugerują również, że niedostateczne spożycie witaminy D3 może odgrywać istotną rolę w rozwoju i progresji wysokiego ciśnienia krwi i chorób układu krążenia [10].

Witamina K2 ma również potencjał, aby być nieocenionym składnikiem odżywczym dla zdrowia układu sercowo-naczyniowego. 
Pokrywanie ścian tętnic (zwane zwapnieniem) ma tendencję do zwiększania się wraz z wiekiem i jest głównym powodem chorób serca. Znaleziono w chrząstce, kości i tkankach miękkich, takich jak ściany naczyń krwionośnych, gdzie jest wytwarzany przez komórki mięśni gładkich naczyń [6]. 
MGP bierze udział w zapobieganiu odkładaniu się wapnia w ścianach naczyń krwionośnych, pozostawiając tętnice zdrowe i elastyczne [5]. Witamina K pomaga aktywować MGP, dzięki czemu ten składnik odżywczy odgrywa ważną rolę w regulacji zwapnienia tętnic i pomaga zmniejszyć ryzyko uszkodzenia naczyń [11]. W dużym norweskim badaniu społecznościowym ustalono, że spożycie witaminy K2 wiąże się z niższym ryzykiem choroby niedokrwiennej serca [12].

Popularne wśród sportowców

Biorąc pod uwagę, że witamina D3 odgrywa rolę w prawidłowym funkcjonowaniu mięśni, kości i układu odpornościowego. Nie zaskakuje fakt, że może ona przynosić ogromne korzyści zdrowotne sportowcom i entuzjastom fitnessu.
Zostało to wykazane w interesującym przeglądzie opublikowanym w Journal of Strength and Conditioning Research w 2017 roku. Celem tego badania było zbadanie, czy witamina D3 może wpływać na siłę mięśni u sportowców. Niektóre z badań przeanalizowanych w przeglądzie wykazały, że witamina D2 nie miała wpływu na siłę mięśni. Jednak inne badania wykazały, że witamina D3 wpłynęła na siłę mięśni sportowców, którzy przyjmowali suplement z witaminą D3 [13].


Krzepnięcie krwi i witamina K2

Witamina K jest powszechnie znana jako niezbędny kofaktor enzymu zwanego karboksylazą, który jest odpowiedzialny za aktywację wielu białek krzepnięcia krwi. Krzepnięcie krwi jest ważnym procesem w gojeniu ran.


Naukowcy badają witaminę K w powiązaniu z funkcjami poznawczymi

W ostatnim dziesięcioleciu naukowcy zaczęli badać fizjologiczną rolę witaminy K w chorobach układu kostnego, sercowo-naczyniowego i mózgu [5]. Dowody sugerują, że uważa się, że białka zależne od witaminy K odgrywają rolę w sygnalizacji komórek mózgowych i metabolizmie lipidów w mózgu [14].

 

Cztery czynniki ryzyka związane z niedoborami witaminy D i K


1. Niedobór witaminy D związany z miejscem zamieszkania

Według badań niedobory witaminy D są obecnie globalnym problemem, a wiele krajów w Europie i na półkuli północnej jest nim najbardziej dotkniętych. 
Najmocniej zagrożone są osoby starsze, niemowlęta, kobiety w ciąży i osoby o ciemniejszej karnacji [15]. Ponieważ witamina D odgrywa tak główną rolę w naszej obronie komórek odpornościowych, niedobór witaminy D jest szczególnie niepokojący, biorąc pod uwagę rodzaje wirusów i zimowych infekcji, które w tym niezwykłym roku się ujawniły.

2. Warfaryna może wpływać na niski poziom witaminy K.

Istnieją również obawy, że wiele osób może nie mieć odpowiedniego poziomu witaminy K. Badania pokazują, że dieta uboga w witaminę K może przyspieszyć jej niedobór w ciągu zaledwie siedmiu dni [15]. Podkliniczny niedobór witaminy K nie jest rzadkością u osób przyjmujących warfarynę [16]. Co więcej, zanieczyszczenia, antybiotyki i środki przeczyszczające mogą również negatywnie wpływać na ilość witaminy K w organizmie [17].

3. Wpływ jelit

Badania pokazują, że osoby cierpiące na schorzenia układu pokarmowego, takie jak nieswoiste zapalenie jelit (IBS). Mają zwykle większą częstość występowania niskiej gęstości mineralnej kości. Może to częściowo wynikać ze stanu zapalnego w wyściółce jelita, co znacznie utrudnia wchłanianie składników odżywczych, takich jak witamina D i K. Osoby te mają większe zapotrzebowanie na suplementację witaminą D3 i witaminą K2 [7].

Poziom witaminy K szybko się wyczerpuje

Ciało przechowuje tylko bardzo małą ilość witaminy K, która szybko się wyczerpuje bez regularnego uzupełniania jej z diety ok. 30-40% witaminy K jest wydalane.

D3 to najbardziej bioaktywna forma witaminy D

Chociaż zarówno witamina D2, jak i D3 funkcjonują w organizmie. Wybierając suplement, najlepiej jest wybrać zawierający witaminę D3, ponieważ ta forma pozostaje biologicznie aktywna w organizmie znacznie dłużej i wykazuje większą skuteczność w podnoszeniu stężenia w surowicy krwi niż witamina D2 [18]. 
Witamina D w pożywieniu jest bardzo ograniczona, a jej głównymi źródłami są tłuste ryby (łosoś, pstrąg, makrela, świeży tuńczyk), pełne mleko, pełnotłusty jogurt, jajka, wzbogacone płatki śniadaniowe i wzmocniony sok pomarańczowy. Brak światła słonecznego i niedobór witaminy D w diecie może potencjalnie prowadzić do obniżenia wsparcia zdrowia kości i ochrony układu odpornościowego, dlatego suplementacja jest wysoce wskazana, szczególnie w miesiącach zimowych.

objawy-niedoboru-witaminy-d3-vitallabs

Diety roślinne mogą nie zapewniać wystarczającej ilości witaminy K

Witamina K1 jest wytwarzana przez zielone i liściaste warzywa (szpinak, jarmuż) oraz algi (chlorella, spirulina), natomiast witaminę K2 wytwarzają głównie bakterie. Chociaż bakterie znajdujące się w mikrobiomie jelitowym mogą wytwarzać witaminę K2. Ilość jaka powstaje jest zwykle niewystarczająca. Dlatego bardzo istotne jest włączenie do diety sfermentowanej żywności lub produktów pochodzenia zwierzęcego żywiącego się roślinami zielonymi, które są ważne w diecie i obejmują: natto, kefir, kapustę kiszoną, ser, twaróg, żółtko jaja, masło, wątróbkę, jagnięcinę, kaczkę i inne mięsa [19]. Jeśli jednak jesteś wegetarianinem lub weganinem lub te pokarmy zawierające witaminę K nie są dla Ciebie odpowiednie, najlepiej uzupełnij ją suplementem diety z witaminą K2.

źródło: https://www.abundanceandhealth.co.uk/en/blog/post/1598-vitamins-d3-k2

Źródła wykorzystane w artykule:
1. Battles V MD (2008). ProHealth Insight. Vitamin D Nomenclature: Forms, common names and abbreviations. Vitamin D Nomenclature: Forms, common names and abbreviations :: (prohealthinsight.com). [accessed 23.11.20]
2. Monograph. Vitamin D. Alternative Medicine Review 2008; 13,2: 153-164. https://www.foundationalmedicinereview.com/wp-content/uploads/2019/02/v13-2-153.pdf, [accessed 18.11.20].
3. Booth SL et al. Novel Role of Vitamin K in Preventing Oxidative Injury to Developing Oligodendrocytes and Neurons. The Journal of Neuroscience 2003; 23(13):5816 –5826.
4. Grant WB, Lahore H, McDonnell SL, et al. Evidence that Vitamin D Supplementation Could Reduce Risk of Influenza and COVID-19 Infections and Deaths. Nutrients. 2020;12(4):988. Published 2020 Apr 2. doi:10.3390/nu12040988.
5. Araujo N et al. Vitamin K as a Diet Supplement with Impact in Human Health: Current Evidence in Age-Related Diseases. Nutrients 2020, 12, 138; doi:10.3390/nu12010138.
6. Linus Pauling Institute. Vitamin K. https://lpi.oregonstate.edu/mic/vitamins/vitamin-K . [accessed 23.11.20]
7. Monograph. Vitamin K. Alternative Medicine Review 2009; 14,3: 284-293.
8. P Papagerakis, A Berdal, M Mesbah, M Peuchmaur, L Malaval, J Nydegger, J Simmer, M Macdougall. Investigation of osteocalcin, osteonectin, and dentin sialophosphoprotein in developing human teeth. Bone 2002, 30, 2: 377-385. https://doi.org/10.1016/S8756-3282(01)00683-4.
9. DiNicolantonio JJ et al. Vitamin D and Cardiovascular Health. Circulation 2013; 128, 22: 2404-06. https://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.113.002902
10. Artaza JN, Mehrotra R and Norris KC. Vitamin D and the Cardiovascular System. Clin J Am Soc Nephrol 2009; 4: 1515–1522. doi: 10.2215/CJN.02260409.
11. Hart K, Lambert H, Tripkovic L et al. Comparison of vitamin D2 and vitamin D3 supplementation in raising serum 25-hydroxyvitamin D status: a systematic review and meta-analysis. Am J Clin Nutr. 2012;95(6):1357-64.
12. MS, Naoum JJ, Arbid EJ. Vitamin k dependent proteins and the role of vitamin k2 in the modulation of vascular calcification: a review. Oman Med J. 2014;29(3):172-177. doi:10.5001/omj.2014.44.
13. Chiang, Chien-ming; Ismaeel, Ahmed; Griffis, Rachel B.; Weems, Suzy. Effects of Vitamin D Supplementation on Muscle Strength in Athletes: A Systematic Review. Journal of Strength and Conditioning Research 2017; 31,2: 566-574. doi: 10.1519/JSC.0000000000001518.
14. Alisi L, Cao R, De Angelis C, Cafolla A, Caramia F, Cartocci G, Librando A and Fiorelli M (2019) The Relationships Between Vitamin K and Cognition: A Review of Current Evidence. Front. Neurol. 10:239. doi: 10.3389/fneur.2019.00239.
15. Wacker, M. and Holick, M.F. (2013) Vitamin D – Effects on Skeletal and Extraskeletal Health and the Need for Supplementation. Nutrients, 5 (1), 111-148.
16. DiNicolantonio JJ, Bhutani J, O’Keefe JH. The health benefits of vitamin K. Open Heart 2015;2:e000300. doi:10.1136/openhrt-2015- 000300.
17. Clayton P (2004). Health Defence. Accelerated learning systems: Bucks, UK.
18. E. Theuwissen, E. Smit and C. Vermeer, ‘The Role of Vitamin K in Soft-Tissue Calcification,’ Adv. Nutr. 3(2), 166–173 (2012).
19. NIH (National Institutes of Health). Vitamin K. https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminK-HealthProfessional/. [accessed 20.11.20]
20. Diaz Curiel M & Rodriguez-Olleros Rodriguez C. Vitamin K and Bone Health: A Review on the Effects of Vitamin K Deficiency and Supplementation and the Effect of Non-Vitamin K Antagonist Oral Anticoagulants on Different Bone Parameters. Journal of Osteoporosis 2019; 2069176:1-8. https://www.hindawi.com/journals/jos/2019/2069176/.
21. Haugsgjerd TR, et al. Association of dietary vitamin K and risk of coronary heart disease in middleage adults: the Hordaland Health Study Cohort. BMJ Open 2020;10:e035953. doi:10.1136/bmjopen-2019-035953.
22. Kanai T, Takagi T, Masuhiro K, Nakamura M, Iwata M, Saji F. Serum vitamin K level and bone mineral density in post-menopausal women. Int J Gynaecol Obstet. 1997; 56(1):25-30.
23. Kuwabara & K. Tanaka & N. Tsugawa & H. Nakase & H. Tsuji & K. Shide & M. Kamao & T. Chiba & N. Inagaki & T. Okano & S. Kido. High prevalence of vitamin K and D deficiency and decreased BMD in inflammatory bowel disease A. Osteoporos Int. 2009; 20:935–942 DOI 10.1007/s00198-008-0764-2.
24. The Expert Group on Vitamins and Minerals (EVM) 2003. Safe Upper Levels for Vitamins and Minerals. https://cot.food.gov.uk/sites/default/files/vitmin2003.pdf [accessed 29.11.20]

Poznaj wysoko-biodostępny areozol doustny z witaminą D3 i K2:

Dodaj komentarz